Suya sabuna dokunursanız koronavirüs size dokunamaz

BUHASDER BaÅŸkanı Prof. Dr. Åžükran Köse, derneÄŸin Samsun Ä°l Temsilcisi Uzm. Dr. Teoman Kaynar ve SaÄŸlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi 3. sınıf öÄŸrencisi Muhammed Alpaydın, BUHASDER Kongresi’nde de sunulan “Halkın el hijyeni alışkanlıkları ve el hijyenini etkileyen faktörler” konulu bir araÅŸtırmaya imza attılar. Çalışma kapsamında Ekim 2019 tarihinde internet aracılığıyla tüm Türkiye’den 1068 kiÅŸiye ulaşıldı ve el yıkama alışkanlıklarına iliÅŸkin sorular yöneltildi.

EL YIKAMA ANKETÄ°
Ankete katılanların yüzde 95.8’i tuvaletten çıktıktan sonra, yüzde 92.3’ü ellerini kirli gördüÄŸünde, yüzde 87.1’i de çöplere dokunduktan sonra ellerini yıkadığını belirtiyor.
Katılımcıların yüzde 28.5’i günde 6-10, yüzde 48.6’sı 3-5, yüzde 20.9’u ise en fazla 1-2 kez elini yıkıyor. Yemeklerden önce ellerini yıkadığını aktaranlar yüzde 31.8’de kalırken, yemekt sonra ise “her zaman ellerini yıkayanlar” yüzde 50.93. Para alışveriÅŸinden sonra her zaman su ve sabun kullananlar yüzde 28.8, “bazen” kullananlar ise yüzde 35.8 olarak ankete yansıyor. Katılımcıların yüzde 70.5’i de “burnunu temizledikten sonra ellerini yıkadığını” ifade etmiÅŸ. Yemek hazırlamadan önce el hijyenine özen gösterenler yüzde 83.1 düzeyindeyken, hayvanlara dokunduktan sonra lavabonun yolunu tutanlar ise yüzde 69.9 olarak kayıtlara geçiyor.

GEREK GÖRMEYEN DE VAR
AraÅŸtırmaya göre, el yıkaması gerektiÄŸi halde ellerini yıkamayanların yüzde 65’i gerek görmediÄŸini, yüzde 12.1’i unuttuÄŸunu, yüzde 7.3’ü el yıkamada kullanılan maddelerin yan etki oluÅŸturduÄŸunu, yüzde 5’i musluk veya el yıkanacak ortamın uzak olduÄŸunu, yüzde 2.7’si ise zaman bulamadığını belirtti.
Katılımcıların büyük çoÄŸunluÄŸunun el yıkama alışkanlığının anne ve babalarına benzediÄŸini kaydetmesi dikkati çekti.

KÜÇÜK YAÅžTA EĞİTÄ°M
BUHASDER BaÅŸkanı Prof. Dr. Åžükran Köse, tüm dünya ve ülkemizin COVID-19 virüs salgını ile karşı karşıya olduÄŸunu, bu nedenle el yıkama ve hijyen ÅŸartlarının öneminin bir kez daha görüldüÄŸünü kaydetti, ÅŸunları söyledi;
“Türkiye’de 50’den fazla ilde bunun önemini okullarda, çeÅŸitli meslek gruplarında (berberler, manikürcüler gibi), kadınlara yönelik toplantılarda, mahkûmlarla olan toplantılarda sürekli anlatmaya çalıştık. 2011 yılında TÜBÄ°TAK 4004 projesi kapsamında 5 bin 894 Yatılı Bölge Okulu öÄŸrencisine “Mikropları Tanıyalım, SaÄŸlığımızı Koruyalım” temalı eÄŸitimler verildi. Bu eÄŸitimlerde doÄŸru el yıkama öÄŸretilmiÅŸ, oyunlar ve çeÅŸitli faaliyetlerle eÄŸitim pekiÅŸtirilmiÅŸtir. EÄŸitimlerde Dalan Kimya Endüstri A.Åž. ise öÄŸrencilere sabun, el dezenfektanı dağıtmış, tiyatro ekibimizin kostümlerini temin etmiÅŸtir. ‘AÄŸaç yaÅŸ iken eÄŸilir’ düsturu ile bizler küçük yaÅŸlardan itibaren el yıkama eÄŸitimlerinin verilmesi gerektiÄŸine inanıyoruz. Yaptığımız araÅŸtırmanın sonuçları, kritik bir dönemden geçtiÄŸimiz ÅŸu günlerde, bizlere bundan sonra hangi konularda daha dikkatli olmamız gerektiÄŸi hususunda ışık tutacak.”